درآمدی بر نظریه شهروندی گفت و گویی در فلسفه سیاسی هابرماس

Authors

سیدمحمود نجاتی حسینی

عباس منوچهری

abstract

موضوع این مقاله، تحلیل و تبیین نظریه شهروندی گفتگویی در فلسفه سیاسی هابرماس است. در این مقاله، ضمن واکاوی مقایسه‏ای فشرده و مرور مختصر بر نظریه‏های شهروندی مطرح (پیشامدرن، مدرن و پسامدرن)، نظریه شهروندی هابرماسی وارسی شده است. برای تحلیل شهروندی هابرماسی، که با توجه به ماهیت فلسفه سیاسی هابرماس یک شبکه تئوریک پیچیده و در هم تنیده شده از جامعه‏شناسی و فلسفه‏های اجتماعی سیاسی، اخلاق و حقوق است، از سه مقوله کلیدی پیوند دهنده و میانجی موجود در این شبکه تئوریک استفاده شده است: 1) عقلانیت بین الاذهانی ارتباطی ، 2) اخلاق گفت‏وگویی ، 3) کنش ارتباطی . این مقوله‏های کلیدی، علاوه بر این هسته اصلی جامعه‏شناسی و فلسفه‏های اجتماعی سیاسی و اخلاقی و حقوقی هابرماسی را شکل می‏دهند، در شهروندی هابرماسی نیز دخیل‏اند. هدف اصلی مقاله نیز تحلیل نسبت میان مقوله‏های کلیدی سه گانه با شهروندی هابرماسی است. این نسبت کاوی از طریق رهیافت روشی هرمنوتیک متن محور (ریکور) و انکشاف‏ ـ افشا (هایدگر) و انتقادی (هابرماس) صورت گرفته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

امر سیاسی و حقوق شهروندی در فلسفه سیاسی غرب

این مقاله بر آن است تا در بررسی تعاملات دو حوزه دینی و دنیوی در سه دوره فکری در تاریخ فلسفه سیاسی غرب، قبل از مسیح، دوره کلیسا و جدید نشان دهد جدایی دین از سیاست در اندیشه سیاسی غرب پدیده‌ای دولایه در حوزه سپهر و عرصه عمل است. به عبارت دیگر لایه درونی فلسفه به دنبال بازخوانی امور و تفکیک ذهنی امر سیاسی از امر غیرسیاسی است تا معیار روشنی جهت عاملین سیاسی تجویز کند؛ هرچند در عرصه عمل عاملین سیاسی...

full text

حقوق کیفری و فرمانروایی سیاسی؛ درآمدی بر نظریه سیاسی مجازات

حقوق کیفری با فرمانروایی سیاسی چه رابطه ای دارد؟ از یک سو ظاهرا تمام قوانین کیفری توسط فرمانروا وضع میشود و اعتبار خود را از آن می‌گیرند اما از سوی دیگر نظریه های مجازات معمولاً در پاسخ چرایی مجازات سعی در اثبات قبح اخلاقی یا زیان‌بار بودن عمل مجرم و گناهکار بودن او دارند. در قسمت اول این مقاله فرمانروایی سیاسی تعریف و عناصر تشکیل دهنده آن بررسی شده است. در قسمت دوم با استفاده از نظریه بازی عدم ...

full text

حکومت و رعایت؛ درآمدی بر فلسفه سیاسی حکومت در اسلام

حکومت و رعایت؛ درآمدی بر فلسفه سیاسی حکومت در اسلام چکیده با توجه به اهمیت حکومت در ادارۀ جوامع بشری، به ویژه از نگاه مکتب اسلام، و نیز نقشی که پیامبر اسلام حضرت محمد(ص)، به مثابه برترین الگو از منظر قرآن، در توجه به حکومت دارد، آگاهی از اندیشه های ایشان در این خصوص می تواند در تعیین سرنوشت امروز جوامع بشری مؤثر و تعیین کننده واقع گردد. حضرت محمد(ص) پیامبری است که با تکیه بر وحی الهی...

full text

هابرماس و نقد زبا نگروی )ب هسوی موضعی استعلایی در فلسفه سیاسی(

فلسفه در قرن بیستم )و ب هتبع آن فلسفه سیاسی(، به طرز شگفت آوری درگیر مسئله زبان بوده است. ظهورفلسف ههای تحلیلی، مکاتب هرمنوتیک، زبان شناسی ساختاری )فردینان دو سوسور( و تأکیدی که برخی از فیلسوفان وجودی چون هایدگر بر «زبانیت» هستی داشته اند از یکسو و نقدهای پساساختار گرایانه دریدا و لیوتارد با تمرکز بر مفاهیم زبانی، جهان فلسفه در قرن بیستم را ی کسر زبان آلوده ساخته اند. با این وجود، در «رهای یبخش...

full text

درآمدی بر فلسفه تکنولوژی

این مقاله به معرفی رشته نوپایی به نام فلسفه تکنولوژی می پردازد. چیستی تکنولوژی، دانش شناسی دانش تکنولوژیکی، تعامل تکنولوژی و جامعه و بالاخره اخلاق و تکنولوژی چهار باب عمده در این رشته هستند که به ایجاز معرفی شده اند. در هر یک از بحث های طرح شده، به برخی از پیامدهای استراتژیک و سیاستی رشته فلسفه تکنولوژی نیز اشاره شده است.

full text

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023